Tüberküloz haftası nedeniyle halkı bilgilendirme toplantısı
gerçekleştiren Kelkit ilçe sağlık müdürlüğü, verem
hastalığının önemini vatandaşlara düzenlediği konferasla
anlattı. Kelkit ilçe sağlık müdürlüğü Personellerinden Doktor
Öznur Coşar konu ile alakalı olarak yaptığı konuşmasında
önemli noktalara değindi. Doktor Coşar “ Tüberküloz (TB),
insanlık tarihi kadar eski bir hastalık olup halen tüm
dünyada önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bulaşıcı
hastalıklar içinde çok sayıda insanı etkileyen ve ölümüne
sebep olan hastalıktır. Dünya genelinde 2017 yılında 10
milyon yeni tüberküloz hastası ortaya çıkmış, 1,6 milyon
insan hayatını kaybetmiştir. Yani bir günde yaklaşık 5.000
insan bu sebeple ölmektedir. Tedavisi mümkün olan bu
hastalığın dünyamızda hala bu kadar acılara yol açması çok
üzücüdür.
Hastalığa “Mycobacterium Tuberculozis” adlı bir basil sebep
olur. Hasta kişilerin öksürmesi, hapşırması, konuşması
sırasında oluşan damlacıklar ile bulaşır. İnsanların toplu
olarak yaşadığı, havalanması yetersiz, güneş girmeyen
ortamlar bulaşma için en riskli ortamlardır. Bir bulaştırıcı
hasta tedavi olmaz ise yılda ortalama 10 kişiye hastalığı
bulaştırır. Hastalık en sık akciğerlerde görülür. 2-3 haftadan
uzun süren ve tedaviye cevap vermeyen öksürük, balgam
çıkarma, balgamda kan görülmesi, ateş, gece terlemesi,
yorgunluk, halsizlik, kilo kaybı, iştahsızlık, nefes darlığı,
göğüs ve sırt ağrısı şikâyetleri olur.
Hastanın yakınları, özellikle de aynı evde birlikte yaşayanlar
mutlaka verem birimlerine (verem savaşı dispanserleri)
başvurarak muayene olmalıdır. Hasta yakınlarının taramaları
dispanserlerde ücretsiz olarak yapılmaktadır. Temaslı
muayenesi sonucunda hasta olduğu tespit edilenler tedavi
edilir.Hasta olmayan fakat verem olma riski taşıyan kişilere
koruyucu tedavi verilir.Bir toplumun veremden korunmasının
en etkili yolu verem hastalarının erken teşhisi ve başarılı
tedavisidir. Verem aşısı (BCG) çocukları verem
hastalığından korur. Ülkemizde doğumdan sonra 2. ayını
dolduran bebeklere yapılmaktadır.
Tüberküloz hastalarının bulunduğu ortamları havalandırmak,
bu ortamlara temiz hava sağlamak, havadaki bulaştırıcı
damlacıkları seyreltir, bulaşma olasılığını azaltır.Odanın
güneş görmesi, ortamdaki basilleri öldürür.Hastanın en
azından balgamda mikrop çıkarmayana kadar ayrı bir odada
kalması uygundur. Tedavide kullanılan tüm ilaçlar Sağlık
Bakanlığı tarafından ücretsiz verilmektedir. Hastanın
kilosuna göre günlük dozlarda hazırlanıp Aile Hekimi,
dispanser ya da eğitilmiş bir gönüllü tarafından
içirilmektedir. Bu yönteme “Doğrudan Gözetimli Tedavi
(DGT)” denilir. Ulaşım problemi, çalışması veya ek hastalığı
nedeniyle her gün sağlık kurumuna gelemeyen hastalar için
ise bir süredir Görüntülü DGT (Tele DGT) uygulaması
başlamıştır.
Dispanser çalışanları tarafından hastaların cep telefonları
üzerinden görüntülü arama yapılıp ilaçlar içirilmektedir.
Ülkemizde, son on yılda istikrarlı bir şekilde hasta sayımız
azalmış, DSÖ kriterlerine göre artık eliminasyon fazına
girilmiştir. 2005 yılında kayıtlı hasta sayısı 20.535 iken,
2017 yılında 12.046’ya düşmüştür. Tedavi başarısı %
85’lerin üzerindedir.
Dünyada TB kontrolü ile ilgili en son politika Tüberkülozu
Bitirme (END TB) Stratejisini içermektedir. 2030 yılına
gelindiğinde insidansta %80 azalma, ölümlerde %90 azalma
ve bunlara ek olarak da “hastalığın, ailelere ekonomik
yük oluşturmaması” hedeflenmektedir. Bu hedeflere
ulaşmak için özellikle Latent TB enfeksiyonu kontrolü,
dirençli TB hastalarının ve temaslılarının yakından takibi ve
politik kararlılığın sürdürülmesi gereklidir. dedi